Điện trở tiếp địa đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống điện, giúp đảm bảo an toàn, giảm nguy cơ giật điện và bảo vệ thiết bị khi có sự cố rò điện. Để hệ thống tiếp địa hoạt động hiệu quả, việc đo và kiểm tra điện trở tiếp địa định kỳ là cần thiết. Bài viết dưới đây, Hioki Việt Nam sẽ hướng dẫn bạn 4 cách đo điện trở tiếp địa phổ biến, kèm các lưu ý giúp kết quả chính xác nhất.
1/ Tại sao cần đo điện trở tiếp địa
Điện trở tiếp địa là thông số kỹ thuật then chốt quyết định hiệu quả của hệ thống nối đất, trực tiếp ảnh hưởng đến an toàn điện trong các công trình và thiết bị. Cách đo điện trở tiếp địa định kỳ mang lại những lợi ích thiết thực sau:
- Đảm bảo an toàn con người: Điện trở tiếp địa thấp giúp dòng điện sự cố được dẫn xuống đất nhanh chóng, tránh nguy cơ giật điện chết người. Theo quy định của Bộ Công Thương, điện trở tiếp địa không được vượt quá 4Ω đối với hệ thống hạ áp dân dụng.
 - Bảo vệ thiết bị điện: Hệ thống nối đất tốt giúp thiết bị điện tử nhạy cảm tránh khỏi tác động của sét đánh và nhiễu điện từ, kéo dài tuổi thọ và độ tin cậy vận hành.
 - Tuân thủ quy chuẩn pháp lý: Các tiêu chuẩn như TCVN 7447-14:2013, IEC 61936 yêu cầu kiểm tra điện trở tiếp địa định kỳ để đảm bảo tuân thủ quy định an toàn điện quốc gia.
 - Phát hiện sớm sự cố: Đo điện trở tiếp địa giúp phát hiện kịp thời các vấn đề như ăn mòn cọc nối đất, đứt dây nối đất hoặc thay đổi tính chất đất, từ đó có biện pháp khắc phục phù hợp.
 - Tối ưu hóa hiệu quả: Kết quả đo giúp đánh giá và cải thiện hiệu quả hệ thống nối đất, đặc biệt quan trọng với các công trình có yêu cầu an toàn cao như bệnh viện, trung tâm dữ liệu.
 

2/ 4 cách đo điện trở tiếp địa phổ biến nhất hiện nay
Dưới đây là 4 cách đo điện trở tiếp địa được áp dụng rộng rãi trong kiểm tra và đánh giá hệ thống tiếp đất. Mỗi phương pháp có nguyên lý, thiết bị và độ chính xác khác nhau, phù hợp với từng điều kiện thi công và yêu cầu kỹ thuật.
1 – Phương pháp 3 cực
Cách đo điện trở tiếp địa bằng 3 cực là kỹ thuật đo điện trở tiếp địa cổ điển và phổ biến nhất, dựa trên nguyên lý đo điện áp giữa điện cực thử nghiệm và điện cực tham chiếu khi có dòng điện chạy qua. Phương pháp này có độ tin cậy cao, dễ thực hiện và được quy định trong hầu hết các tiêu chuẩn quốc tế, phù hợp với đa số ứng dụng thực tế từ dân dụng đến công nghiệp.
Hướng dẫn cách đo điện trở tiếp địa từng bước:
- Chuẩn bị thiết bị: Sử dụng máy đo điện trở đất Hioki FT6031-03 hoặc 3151, chuẩn bị 2 cọc phụ dài 60-80cm và dây dẫn đo
 - Lựa chọn vị trí: Chọn đường thẳng từ cọc nối đất cần đo, đảm bảo không có cáp điện ngầm hoặc đường ống kim loại gần khu vực đo
 - Cắm cọc phụ: Cắm cọc dòng điện (C) cách cọc nối đất 20-40m, cọc điện áp (P) cách cọc nối đất 10-20m, tạo thành đường thẳng
 - Kết nối dây đo: Nối dây E với cọc nối đất, dây C với cọc dòng điện, dây P với cọc điện áp
 - Thực hiện đo: Bật máy, chọn chế độ đo phù hợp, nhấn nút TEST và đọc kết quả trên màn hình
 - Kiểm tra độ tin cậy: Di chuyển cọc P đến 3-5 vị trí khác nhau, nếu kết quả chênh lệch <10% thì đo chính xác
 

2 – Phương pháp 4 cực
Cách đo điện trở tiếp địa 4 cực là kỹ thuật đo tiên tiến, sử dụng 4 điện cực riêng biệt để tách hoàn toàn mạch dòng điện và mạch điện áp, loại bỏ ảnh hưởng của điện trở tiếp xúc và dây dẫn. Phương pháp này có độ chính xác cao nhất, đặc biệt phù hợp với đo điện trở tiếp địa có giá trị rất thấp (<1Ω) hoặc trong môi trường có nhiễu điện từ phức tạp.
Hướng dẫn cách đo điện trở tiếp địa từng bước:
- Thiết lập thiết bị: Sử dụng máy đo 4 cực chuyên dụng Hioki FT6380 hoặc 3153, chuẩn bị 4 cọc điện cực và 4 dây đo riêng biệt
 - Bố trí điện cực: Cắm 4 cọc thành hàng thẳng với khoảng cách đều nhau (thường 5-10m), cọc nối đất ở vị trí đầu tiên
 - Kết nối dây đo: Nối dây C1 và P1 với cọc nối đất, C2 với cọc cuối cùng, P2 với cọc thứ hai từ cọc nối đất
 - Hiệu chỉnh thiết bị: Kiểm tra kết nối, đặt dải đo phù hợp, thực hiện auto-zero nếu có
 - Đo và ghi nhận: Nhấn nút đo, chờ kết quả ổn định (2-5 giây), ghi nhận giá trị hiển thị
 - Xác minh kết quả: Thực hiện đo ngược (đảo chiều C1-C2) và so sánh kết quả để đảm bảo độ tin cậy
 

3 – Sử dụng kẹp đo điện trở vòng kín
Cách đo điện trở tiếp địa bằng kẹp đo là công nghệ đo điện trở tiếp địa hiện đại nhất, sử dụng nguyên lý cảm ứng điện từ để đo mà không cần ngắt kết nối hệ thống nối đất. Kỹ thuật này có tốc độ đo nhanh nhất (2-3 giây), không gây gián đoạn vận hành và đặc biệt phù hợp với các hệ thống có nhiều điểm nối đất song song như tòa nhà cao tầng, nhà máy điện.
Hướng dẫn cách đo điện trở tiếp địa từng bước:
- Chuẩn bị kẹp đo: Sử dụng máy đo kẹp Hioki FT6380-50 hoặc 3293-50, kiểm tra pin và hiệu chuẩn thiết bị
 - Xác định vị trí đo: Tìm dây nối đất có thể kẹp được, đảm bảo dây không bị cách điện và có đường kính phù hợp (8-35mm)
 - Kẹp dây đo: Mở kẹp đo, đặt quanh dây nối đất, đóng kẹp chắc chắn đảm bảo tiếp xúc tốt
 - Thực hiện đo: Nhấn nút đo, giữ kẹp ổn định trong 2-3 giây cho đến khi có tín hiệu hoàn thành
 - Đọc kết quả: Quan sát giá trị trên màn hình, lưu ý các cảnh báo về nhiễu hoặc kết nối không tốt
 - Kiểm tra lại: Thực hiện đo tại 2-3 vị trí khác nhau trên cùng hệ thống để xác minh tính nhất quán
 

4 – Sử dụng đồng hồ vạn năng
Cách đo điện trở tiếp địa bằng đồng hồ vạn năng là cách đo cơ bản nhất, phù hợp cho đo sơ bộ hoặc khi không có thiết bị chuyên dụng, tuy nhiên độ chính xác hạn chế và chỉ nên sử dụng cho mục đích tham khảo. Hiện tại, các dòng đồng hồ vạn năng được ưa chuộng như Hioki DT4256, DT4281 có chức năng đo điện trở với độ phân giải cao, phù hợp cho các phép đo điện trở tiếp địa sơ bộ.
Hướng dẫn cách đo điện trở tiếp địa từng bước:
- Chuẩn bị thiết bị: Sử dụng đồng hồ vạn năng có dải đo điện trở thấp (0.1-100Ω), chuẩn bị dây đo và que đo
 - Ngắt nguồn điện: Tắt hoàn toàn nguồn điện của thiết bị, đảm bảo an toàn tuyệt đối khi thao tác
 - Kết nối đo: Đặt một que đo vào cọc nối đất, que còn lại vào điểm nối đất khác hoặc cọc kim loại cắm sâu xuống đất
 - Chọn dải đo: Xoay núm chọn về chế độ đo điện trở, bắt đầu từ dải cao rồi giảm dần để có độ chính xác tốt nhất
 - Đọc và ghi nhận: Chờ kết quả ổn định, ghi nhận giá trị hiển thị cùng với điều kiện đo
 - Lưu ý hạn chế: Kết quả chỉ mang tính tham khảo do không loại bỏ được ảnh hưởng của điện trở tiếp xúc và nhiễu
 

3 / Một số sai lầm thường gặp khi đo điện trở tiếp địa
Dù áp dụng cách đo điện trở tiếp địa nào thì cũng cần phải có kinh nghiệm và kỹ năng. Ngay cả những kỹ thuật viên dày dạn kinh nghiệm cũng có thể mắc lỗi trong quá trình đo điện trở tiếp địa, dẫn đến kết quả không phản ánh đúng tình trạng thực tế của hệ thống nối đất. Một số sai lầm phổ biến cần tránh gồm:
- Đo trong điều kiện thời tiết không phù hợp: Đo khi đất quá khô hoặc quá ướt sẽ cho kết quả không chính xác. Đất khô làm tăng điện trở tiếp địa gấp 10-100 lần so với bình thường, trong khi đất quá ướt có thể che giấu các vấn đề thực tế của hệ thống nối đất.
 - Vị trí cắm cọc phụ không chính xác: Cắm cọc quá gần (<10m) hoặc quá xa (>50m) so với cọc nối đất sẽ gây sai số lớn. Cọc phụ cần được cắm vuông góc với bề mặt đất và đảm bảo tiếp xúc tốt với đất ẩm.
 - Bỏ qua kiểm tra kết nối: Không kiểm tra độ chắc chắn của các kết nối dây đo có thể dẫn đến sai số do điện trở tiếp xúc cao. Cần làm sạch điểm kết nối và siết chặt kẹp để đảm bảo tiếp xúc kim loại trực tiếp.
 - Không xem xét nhiễu điện: Đo gần đường dây điện cao thế, máy biến áp hoặc thiết bị phát sóng có thể tạo nhiễu ảnh hưởng kết quả. Nên tắt các thiết bị điện gần khu vực đo hoặc sử dụng thiết bị có khả năng lọc nhiễu.
 - Sử dụng thiết bị chưa được hiệu chuẩn: Thiết bị đo lâu không hiệu chuẩn hoặc pin yếu có thể cho kết quả sai lệch. Cần hiệu chuẩn thiết bị định kỳ 6-12 tháng và kiểm tra pin trước mỗi lần đo.
 
5 / Địa chỉ mua thiết bị đo điện trở Hioki chính hãng, uy tín tại Việt Nam
Để đảm bảo độ chính xác và độ tin cậy trong công tác đo điện trở tiếp địa, việc lựa chọn thiết bị đo chất lượng từ nhà cung cấp uy tín là yếu tố quan trọng hàng đầu. Hioki Việt Nam tự hào là đại diện chính thức độc quyền của thương hiệu Hioki tại thị trường Việt Nam, cam kết mang đến những giải pháp đo lường điện tử chất lượng cao nhất.
Ưu thế vượt trội của Hioki Việt Nam:
- Sản phẩm chính hãng 100%: Toàn bộ thiết bị đo điện trở tiếp địa được nhập khẩu trực tiếp từ nhà máy Hioki Nhật Bản, đầy đủ tem chống hàng giả và chứng nhận chất lượng quốc tế ISO, CE.
 - Công nghệ tiên tiến hàng đầu: Các dòng sản phẩm như FT6031-03, FT6380, 3151, 3153 được trang bị công nghệ đo tiên tiến nhất, độ chính xác cao và khả năng chống nhiễu vượt trội so với các thương hiệu khác.
 - Đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật: Đội ngũ kỹ sư chuyên môn cao cung cấp dịch vụ đào tạo sử dụng thiết bị, tư vấn phương pháp đo phù hợp và hỗ trợ kỹ thuật trực tuyến 24/7.
 - Bảo hành và bảo trì toàn diện: Chế độ bảo hành chính hãng 1-3 năm tùy sản phẩm, dịch vụ sửa chữa và hiệu chuẩn định kỳ với chi phí hợp lý, đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ở trạng thái tối ưu.
 - Giá cả cạnh tranh và chính sách ưu đãi: Cam kết mức giá tốt nhất thị trường, chính sách thanh toán linh hoạt, ưu đãi đặc biệt cho khách hàng doanh nghiệp và đơn hàng số lượng lớn.
 
Dựa trên những chia sẻ trên, Hioki Việt Nam hy vọng bạn đã nắm được cách đo điện trở tiếp địa một cách nhanh chóng và dễ hiểu. Đồng thời, việc biết cách sử dụng đúng thiết bị trong quá trình đo sẽ giúp đảm bảo an toàn và độ chính xác. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các thiết bị này, hãy liên hệ ngay với Hioki Việt Nam để được tư vấn và hỗ trợ













