Hướng dẫn sử dụng đồng hồ đo ắc quy để kiểm tra tình trạng ắc quy

Ắc quy là một thành phần quan trọng trong nhiều hệ thống điện, từ xe cộ đến hệ thống lưu trữ năng lượng, do đó cần thường xuyên kiểm tra, đánh giá chức năng. Để thực hiện điều này một cách hiệu quả, đồng hồ đo ắc quy là công cụ không thể thiếu. Bài viết sau đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng đồng hồ đo ắc quy, giúp bạn dễ dàng xác định tình trạng của ắc quy và đưa ra quyết định bảo trì phù hợp.

1/ Đồng hồ đo ắc quy đóng vai trò gì trong việc kiểm tra tình trạng ắc quy?

Đồng hồ đo ắc quy là thiết bị chuyên dụng giúp đánh giá chính xác tình trạng hoạt động của ắc quy thông qua việc đo lường các thông số điện quan trọng. Không giống như việc kiểm tra bằng cảm quan, đồng hồ đo ắc quy cung cấp các thông số định lượng, giúp kỹ thuật viên đưa ra đánh giá khách quan và chính xác về hiệu suất của ắc quy.

Vai trò của đồng hồ đo ắc quy thể hiện ở những điểm sau:

• Xác định trạng thái ắc quy: Phát hiện ắc quy yếu, hỏng, hoặc cần sạc để tránh gián đoạn hoạt động của thiết bị.
• Đảm bảo an toàn: Giúp phát hiện các vấn đề như rò rỉ điện, nội trở cao, hoặc hư hỏng cấu trúc bên trong ắc quy.
• Tối ưu hóa hiệu suất: Cung cấp dữ liệu để kỹ thuật viên đưa ra quyết định bảo trì, sạc, hoặc thay thế ắc quy.
• Ứng dụng đa dạng: Sử dụng trong ô tô, xe máy, hệ thống năng lượng mặt trời, UPS, và các thiết bị công nghiệp.

Gợi ý cho bạn: Hướng dẫn cách kiểm tra ắc quy bằng đồng hồ vạn năng

2/ Chi tiết cách đo ắc quy sống hay chết đơn giản 

Để xác định chính xác tình trạng của ắc quy, có ba thông số cơ bản cần được kiểm tra: điện áp, dòng điện và nội trở. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách đo từng thông số này.

2.1 Cách đo ắc điện áp ắc quy

Điện áp là thông số cơ bản nhất và dễ đo nhất để đánh giá sơ bộ tình trạng của ắc quy. Một ắc quy khỏe mạnh sẽ duy trì điện áp ổn định trong khoảng quy định của nhà sản xuất.

Bước 1: Chuẩn bị thiết bị

• Đồng hồ đo điện áp DC (có thể là đồng hồ vạn năng hoặc đồng hồ đo ắc quy chuyên dụng)
• Đảm bảo đồng hồ đã được hiệu chuẩn và có phạm vi đo phù hợp
• Vệ sinh đầu đo để đảm bảo kết nối tốt

Bước 2: Cài đặt đồng hồ

• Đặt đồng hồ ở chế độ đo điện áp DC (VDC)
• Chọn thang đo phù hợp (thường là 20V hoặc 50V cho ắc quy 12V)

Bước 3: Tiến hành đo

• Kết nối đầu đo dương (màu đỏ) với cực dương (+) của ắc quy
• Kết nối đầu đo âm (màu đen) với cực âm (-) của ắc quy
• Đọc và ghi lại giá trị hiển thị trên màn hình

Bước 4: Phân tích kết quả

Đối với ắc quy 12V:

• Điện áp ≥ 12.6V: Ắc quy đã được sạc đầy và trong tình trạng tốt
• Điện áp 12.4V – 12.6V: Ắc quy đã được sạc khoảng 75%
• Điện áp 12.2V – 12.4V: Ắc quy đã được sạc khoảng 50%
• Điện áp 12.0V – 12.2V: Ắc quy đã được sạc khoảng 25%
• Điện áp < 12.0V: Ắc quy đã xả gần hết hoặc có thể đã hỏng

Lưu ý: Để có kết quả chính xác nhất, nên đo điện áp sau khi ắc quy đã được nghỉ ít nhất 4-6 giờ sau khi sạc hoặc sử dụng.

2.2 Cách đo dòng điện ắc quy

Đo dòng điện giúp đánh giá khả năng cung cấp năng lượng của ắc quy dưới tải. Đây là thông số quan trọng để xác định hiệu suất thực tế của ắc quy khi vận hành.

Bước 1: Chuẩn bị thiết bị

• Ampe kế DC hoặc đồng hồ đo ắc quy có chức năng đo dòng
• Tải thích hợp để tạo dòng điện (ví dụ: đèn, động cơ nhỏ)
• Dây dẫn có tiết diện phù hợp với dòng điện cần đo

Bước 2: Cài đặt đồng hồ

• Đặt đồng hồ ở chế độ đo dòng điện DC (ADC)
• Chọn thang đo phù hợp (thường lớn hơn dòng điện dự kiến 20-30%)

Bước 3: Tiến hành đo

Phương pháp 1 – Đo trực tiếp:

1. Ngắt kết nối giữa ắc quy và tải
2. Mắc nối tiếp đồng hồ vào mạch (cực dương của đồng hồ kết nối với cực dương ắc quy, cực âm của đồng hồ kết nối với tải)
3. Kết nối lại mạch và đọc giá trị dòng điện

Phương pháp 2 – Sử dụng kìm đo dòng:

1. Mở kìm đo và đặt quanh dây dẫn cần đo
2. Đảm bảo chỉ có một dây dẫn trong kìm
3. Đóng kìm và đọc giá trị hiển thị

Bước 4: Phân tích kết quả

• So sánh dòng điện đo được với dòng định mức của ắc quy
• Nếu dòng điện thấp hơn nhiều so với định mức, có thể ắc quy đã bị suy giảm dung lượng
• Nếu dòng điện không ổn định hoặc giảm nhanh, có thể ắc quy đã bị hỏng

2.3 Cách đo nội trở ắc quy

Nội trở là thông số quan trọng nhất để đánh giá tình trạng bên trong của ắc quy. Khi ắc quy già hóa, nội trở sẽ tăng lên, làm giảm khả năng cung cấp dòng điện cao.

Bước 1: Chuẩn bị thiết bị

• Máy đo nội trở ắc quy chuyên dụng (như Hioki BT3554-51)
• Đảm bảo đầu đo sạch sẽ
• Chuẩn bị bảng ghi chép dữ liệu

Bước 2: Cài đặt máy đo

• Bật máy và chờ quá trình khởi động hoàn tất
• Chọn thang đo phù hợp với loại ắc quy cần kiểm tra
• Nhập các thông số cần thiết (nếu máy yêu cầu)

Bước 3: Tiến hành đo với Hioki BT3554-51

1. Kết nối đầu dây đo màu đỏ vào cực dương (+) của máy (cổng màu đỏ), chân có biểu tượng mũi tên (▶)  ghim vào lỗ có đánh dấu mũi tên (▶).
2. Kết nối đầu dây đo màu đen vào cực âm (-) của máy (cổng màu đen), chân có biểu tượng mũi tên (▶) ghim vào lỗ có đánh dấu mũi tên (▶).
3. Đưa hai đầu que đo vào hai cực của ắc quy, que màu đỏ đưa vào cực dương (+), que màu đen đưa vào cực âm (-). Đặt que đo vuông góc với bề mặt của cọc bình và nhấn xuống theo phương thẳng đứng. Đảm bảo đầu đo tiếp xúc tốt với các cực ắc quy và giữ đầu đo ổn định.
4. Sau khi thấy kết quả hiện trên màn hình nhấn nút HOLD để giữ lại kết quả. Nhấn nút MEMORY để lưu kết quả vừa đo được vào bộ nhớ máy.
5. Xem kết quả đo trong bộ nhớ máy hoặc ghi lại giá trị nội trở (mΩ) và điện áp (V).

Bước 4: Phân tích kết quả

So sánh giá trị đo được với thông số tham chiếu của nhà sản xuất. Đối với ắc quy 12V thông thường:

– Giá trị nội trở mỗi loại ắc quy, mỗi hãng ắc quy là không giống nhau, bảng tính toán, đánh giá sau chỉ mang tính chất tham khảo.

Tiêu chuẩn đánh giá như sau:

– Kết quả kiểm tra lần 1, đối với ắc quy mới, giá trị nội trở = A mΩ;

– Kết quả kiểm tra lần 2 = A x1.2 mΩ: Ắc quy đã bắt đầu lão hóa;

– Kết quả kiểm tra lần 3 = A x1.5 mΩ: (Ngưỡng WARNING) Ắc quy cần được theo dõi thường xuyên;

– Kết quả kiểm tra lần 4 = A x2 mΩ: (Ngưỡng FAIL) Ắc quy cần được thay thế;

+ Thời gian sau các lần kiểm tra khoảng 2-3 tuần, hoặc theo kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng riêng của từng nhà máy.

Ví dụ minh họa: – Đo kiểm tra lô ắc quy mới

– Kết quả kiểm tra lần 1 = 3 mΩ;

– Kết quả kiểm tra lần 2 = 3.6 mΩ: Ắc quy đã bắt đầu lão hóa;

– Kết quả kiểm tra lần 3 = 4.5 mΩ: (Ngưỡng WARNING) Ắc quy cần được theo dõi thường xuyên;

– Kết quả kiểm tra lần 4 = 6 mΩ: (Ngưỡng FAIL) Ắc quy cần được thay thế;

3/ Lưu ý an toàn khi sử dụng đồng hồ đo ắc quy

Khi làm việc với ắc quy và thiết bị đo, an toàn luôn phải được đặt lên hàng đầu. Dưới đây là các biện pháp an toàn cần tuân thủ:

• Sử dụng thiết bị bảo hộ: Đeo găng tay cách điện và kính bảo hộ để tránh tiếp xúc với axit sunfuric trong ắc quy.
• Kết nối đúng cực: Luôn gắn que đo dương vào cực dương và que đo âm vào cực âm để tránh đo sai hoặc hỏng thiết bị.
• Tắt nguồn trước khi đo: Ngắt kết nối ắc quy khỏi hệ thống hoặc tắt động cơ để tránh dòng điện chạy qua.
• Kiểm tra môi trường: Đo trong điều kiện khô ráo, tránh độ ẩm cao hoặc nhiệt độ khắc nghiệt để đảm bảo kết quả chính xác.
• Chọn chế độ đo phù hợp: Đảm bảo đồng hồ ở chế độ đo điện áp, dòng điện, hoặc nội trở đúng với mục đích sử dụng.
• Bảo quản thiết bị: Lưu trữ đồng hồ ở nơi khô ráo, tháo pin khi không sử dụng lâu dài để tránh hỏng hóc.

4/ Các thiết bị đồng hồ đo ắc quy phổ biến

Thị trường hiện nay có nhiều loại đồng hồ đo ắc quy với các tính năng và mức giá khác nhau. Dưới đây là một số thiết bị phổ biến được các kỹ thuật viên chuyên nghiệp tin dùng.

Thiết bị đo nội trở ắc quy Hioki BT3554

Hioki BT3554 là máy đo nội trở ắc quy chuyên nghiệp hàng đầu đến từ Nhật Bản, được thiết kế đặc biệt cho việc bảo trì và kiểm tra hệ thống UPS và ắc quy công nghiệp. Thiết bị này nổi bật với khả năng đo nhanh chỉ trong 2 giây, giúp tiết kiệm thời gian khi phải kiểm tra hàng loạt ắc quy trong các hệ thống lớn.

Đặc điểm:

• Tốc độ đo nhanh chóng, chỉ 2 giây cho mỗi lần đo
• Độ chính xác cao với sai số chỉ ±0.5% đối với đo điện trở
• Bộ nhớ lớn có thể lưu trữ lên đến 6000 bản ghi
• Màn hình LCD lớn hiển thị rõ ràng kết quả đo
• Chức năng cài đặt ngưỡng cảnh báo để nhanh chóng phân loại ắc quy
• Trang bị pin sạc lithium-ion cho thời gian hoạt động lên đến 8 giờ liên tục
• Khả năng chống bụi và chống va đập theo tiêu chuẩn IP54
• Kết nối bluetooth với máy tính và thiết bị di động
• Phần mềm quản lý dữ liệu chuyên nghiệp kèm theo
• Giao diện trực quan, dễ sử dụng cho người mới

Thiết bị đo nội trở ắc quy Hioki 3561

Hioki 3561 là thiết bị đo nội trở ắc quy nhỏ gọn, được thiết kế cho việc kiểm tra nhanh ắc quy trong môi trường sản xuất và phòng thí nghiệm. Thiết bị này đặc biệt phù hợp với ắc quy cỡ nhỏ như pin lithium-ion trong các thiết bị điện tử cầm tay và ắc quy xe máy.

Đặc điểm:

• Thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng mang theo
• Khả năng đo chính xác nội trở cực thấp (phạm vi μΩ đến mΩ)
• Tần số đo cao lên đến 1kHz giúp phát hiện vấn đề bên trong cell
• Màn hình hiển thị đồng thời giá trị điện áp và nội trở
• Thời gian đáp ứng nhanh chỉ trong vòng 3ms
• Công nghệ bù nhiệt giúp đảm bảo độ chính xác trong mọi điều kiện
• Chức năng tự động lưu giá trị đỉnh
• Tuổi thọ pin cao, lên đến 20 giờ sử dụng liên tục
• Giao diện RS-232C để kết nối với máy tính
• Thiết kế chống nhiễu điện từ mạnh mẽ

Máy đo nội trở ắc quy Fluke

Fluke là thương hiệu nổi tiếng trong lĩnh vực thiết bị đo điện, và các dòng máy đo nội trở ắc quy của họ được thiết kế với độ bền và độ tin cậy cao. Máy đo nội trở ắc quy Fluke thường được trang bị nhiều tính năng đo lường toàn diện và giao diện người dùng trực quan.

Đặc điểm:

• Đo đồng thời nội trở, điện áp và nhiệt độ ắc quy
• Khả năng lưu trữ và truy xuất dữ liệu dễ dàng
• Phần mềm phân tích xu hướng để theo dõi sự suy giảm của ắc quy
• Thiết kế bền bỉ, chống va đập theo tiêu chuẩn công nghiệp
• Màn hình hiển thị màu sắc trực quan với các chỉ báo trạng thái
• Khả năng đo dải điện áp rộng từ 0V đến 60V
• Tích hợp camera để chụp mã QR và mã vạch của ắc quy
• Kết nối không dây với máy tính và thiết bị di động
• Đầu đo Kelvin bốn dây đảm bảo độ chính xác cao
• Thời gian hoạt động pin dài, lên đến 8 giờ liên tục

Máy đo nội trở ắc quy Tenmars TM-6002

Tenmars TM-6002 là máy đo nội trở ắc quy giá cả phải chăng nhưng vẫn đảm bảo độ chính xác tốt, phù hợp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thiết bị này nổi bật với khả năng đo nhanh và giao diện đơn giản, dễ sử dụng cho cả người mới bắt đầu.

Đặc điểm:

• Thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng mang theo
• Đo nội trở với độ chính xác ±1%
• Thời gian đáp ứng nhanh chỉ khoảng 1 giây
• Phạm vi đo nội trở từ 0.1mΩ đến 2000mΩ
• Màn hình LCD lớn với đèn nền giúp đọc dễ dàng trong môi trường thiếu sáng
• Chức năng lưu dữ liệu tự động và thủ công
• Tự động tắt sau 10 phút không sử dụng để tiết kiệm pin
• Cấu trúc chống nước và bụi theo tiêu chuẩn IP54
• Đi kèm phụ kiện đầy đủ và túi đựng bảo vệ
• Chi phí đầu tư thấp hơn so với các thương hiệu cao cấp

Máy đo ắc quy Uni-T UT677A

Uni-T UT677A nổi bật như một giải pháp chuyên nghiệp cho việc kiểm tra “sức khỏe” ắc quy. Không chỉ dừng lại ở việc đo điện áp thông thường, thiết bị này còn đi sâu vào đánh giá nội trở – một chỉ số quan trọng phản ánh chất lượng thực tế của ắc quy axit-chì và lithium. Với công nghệ đo AC 4 cực tiên tiến ở tần số 1kHz, UT677A mang đến kết quả nhanh chóng và chính xác. 

Ưu điểm nổi bật 

• Khả năng đo điện trở trong (0.000mΩ~3.100 Ω), điện áp (0.000V~±71.00V) và nhiệt độ (-10.0℃~60.0℃) của ắc quy.
• Phản hồi nhanh với thời gian đo cực ngắn (≤200ms), nâng cao hiệu quả làm việc.
• Thiết lập các ngưỡng PASS/WARNING/FAIL trực quan, giúp bạn nhận biết ngay tình trạng tốt, cảnh báo hay hỏng hóc của ắc quy.
• Lưu trữ đến 5000 dữ liệu đo
• Dễ dàng quản lý và xuất dữ liệu qua phần mềm PC và ứng dụng Bluetooth trên Android. 
• Màn hình màu LCD rõ nét, trực quan. 
• Tích hợp các tính năng bảo vệ chống quá tải và ngắn mạch. 

5/ Mua đồng hồ đo ắc quy Hioki chính hãng, giá tốt

Hioki là thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị đo lường điện tử, đặc biệt là các thiết bị đo ắc quy. Để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của thiết bị, khách hàng nên mua sản phẩm chính hãng từ các đại lý ủy quyền như Hioki Việt Nam .

Khi mua sản phẩm Hioki chính hãng tại Hioki Việt Nam, khách hàng sẽ được hưởng nhiều lợi ích:

• Chất lượng đảm bảo: Sản phẩm chính hãng được sản xuất theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Nhật Bản
• Bảo hành chính hãng: Thời gian bảo hành dài (thường từ 12-36 tháng) với dịch vụ tận tâm
• Hỗ trợ kỹ thuật: Đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ
• Cập nhật phần mềm: Được cung cấp các bản cập nhật phần mềm mới nhất
• Hiệu chuẩn định kỳ: Dịch vụ hiệu chuẩn chuyên nghiệp để đảm bảo độ chính xác
• Phụ kiện chính hãng: Đầy đủ phụ kiện đi kèm và phụ kiện thay thế khi cần

Hioki Việt Nam cung cấp đa dạng các dòng máy đo ắc quy để đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Để đảm bảo mua được sản phẩm chính hãng với giá tốt nhất, khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với Hioki Việt Nam các chuyên viên tư vấn sẽ giúp bạn lựa chọn mẫu máy đo ắc quy phù hợp nhất với nhu cầu và ngân sách.

Bài viết trên đã cung cấp hướng dẫn chi tiết cách sử dụng đồng hồ đo ắc quy để kiểm tra tình trạng pin. Nếu bạn gặp bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với Hioki Việt Nam để được hỗ trợ và tư vấn tận tình.